برای احداث استخر خاکی با ورق ژئوممبران لازم است مراحل زیر به ترتیب رعایت شوند:
کنترل تراز بودن بالای استخر آب
هنگام اجرای استخرهایی که داخل زمین ایجاد میشوند قبل از شروع عملیات خاکبرداری و بسترسازی استخر ژئوممبران لازم است وضعیت تراز بالای استخر کنترل شده و برنامه ریزی مناسب جهت دستیابی به سطحی همتراز، انجام شود.
عملیات گودبرداری استخر خاکی
با توجه به جنس و بافت خاک منطقه که نرم، سخت و یا سنگی میباشد به ترتیب میتوان عملیات خاکی احداث استخر ژئوممبران را با نیروی انسانی، ماشینآلات و… انجام داد. عملیات خاکبرداری شامل چند بخش است:
آماده سازی شکل دیوارهها: بهتر است دیوارهها شیب دار باشد. بهترین زاویه شیب دیواره 45 تا 60 درجه میباشد. در دیوارهها میتوان با استفاده از ضربه زدن بوسیله پشت بیل لودر، و غلطلک دستی موتوردار یا بدون موتور، به تراکم لازم رسید.
آماده سازی شکل کف استخر آب: کف استخر باید دارای تراکم حداقل 90 درصد باشد که این تراکم معمولاً در اثر تردد ماشین آلات خاکبرداری به دست میآید. به منظور تخلیه کامل آب، یک گودال فرعی (Sump) در کف استخر ایجاد میشود و شیب بندی مناسبی به سمت آن برقرار میشود. در صورت قرار گرفتن لوله خروجی در دیواره، رعایت حداقل فاصله با کف الزامی است.
آماده سازی نهایی کف و دیواره: خاک در سطح دیوار باید کاملاً نرم هموار باشد و محل ریزشهای موضعی و فرورفتگیها با استفاده از ملات ماسه و سیمان یا کاهگل یا ملاتهای مناسب دیگر ترمیم گردد. کف بستر استخر ژئوممبران باید کاملاً هموار باشد. به این منظور میتوان خاک نقاط مرتفع را برداشت و در نقاط پست ریخت و کوبید و سپس کل سطح را با حداکثر 5 سانتی متر خاک رس نرم یا ماسه کاملاً نرم رگلاژ و تسطیح نمود.
در صورتیکه پس از رعایت کلیه موارد فوق، دستیابی به سطحی فاقد تیز گوشه در دیواره و کف مقدور نبود، لازم است از پوشش ژئوتکستایل مناسب استفاده نمود. ژئوتکستایل ساختاری نمد گونه دارد که استفاده از آن علاوه بر آماده سازی بستر و جلوگیری از آسیب در اثر تیز گوشه ها، میتواند موجب افزایش مقاومت کششی ژئوممبران و همچنین دستیابی به جوشی با کیفیت بهتر گردد.
ایجاد ترانشه گیردار: جهت گیر دار کردن ژئوممبران و پایدارسازی آن روی سطح دیوارهها لازم است ترانشهای به فاصله حداقل یک متر زیر شیب با عمق حدود 60 سانتیمتر و عرض حدود 30 سانتیمتر دور گودال استخر حفر شود. برای حفر این ترانشه توسط تراکتور و ماشینآلات حداقل 3 متر فضا لازم است. پس استخر میبایست حداقل 3 متر از هر عارضهای دور باشد.
لازم به ذکر است که استخرهای خاکی میبایست دارای شیب در دیواره باشند تا از ریزش استخر جلوگیری شود. شیب مناسب برای بسترسازی استخر بین ۴۵ تا ۶۰ درجه است. گرچه میتوان شیب کمتر از ۴۵ درجه در نظر گرفت (در این صورت نیاز به مساحت گوبرداری بیشتر است) و یا کمی بیش از ۶۰ درجه در نظر گرفت. شیبهای تند امکان ریزش خاک را بیشتر کرده و همچنین عبور و مرور کارگر بر روی آن جهت بسترسازی استخر برای نصب ژئوممبران را سخت مینماید.